Information is not knowledge. Knowledge is not wisdom. Wisdom is not truth. Truth is not beauty. Beauty is not love. Love is not music. Music is the best...
[Frank Zappa - 'Packard Goose' - Joe's Garage: Act III (1979)]
Een paar dagen voor Kerstmis werd Phil Collins ineens 'trending' op Twitter. Hij postte namelijk de volgende tweet: If you play 'In The Air Tonight’ by Phil Collins on December 31st at 11:56:40 the drum break will play right as the clock strikes midnight. Start off your new year right. Los van het feit dat al snel werd opgemerkt dat Phil zich verrekend had (het moet 11:56:20 zijn), werd het bericht breed opgepikt én gekopieerd waardoor het als de 'last great meme of 2017' wordt gekwalificeerd (klik op 'meme' als je het begrip niet kent).
De debuutsingle van Phil Collins sloeg in 1981 in al een bom. In The Air Tonight's intro met elektronische drums en scheurgitaaruithaal grijpen direct de aandacht en het atmosferische tapijt dat daarna wordt uitgerold plaveit de weg voor de met echo omgeven stem van Phil. Over de cryptische tekst, die hij schreef na zijn scheiding, zei hij het volgende: I wrote the lyrics spontaneously. I'm not quite sure what the song is about, but there's a lot of anger, a lot of despair and a lot of frustration. Het op zich al sterke nummer heeft nog twee andere troeven achter de hand. De eerste is de drumbreak (waar hij op in zijn tweet naar verwijst) die dus komt op 3:40 en gerust iconisch genoemd mag worden. De tweede troef is de sterke videoclip die in 1981 op 'heavy rotation' ging bij MTV. Op de b-kant van de single staat de fraaie, maar deprimerende ballad The Roof Is Leaking, ook van zijn debuutalbum Face Value. Ter gelegenheid van Record Store Day in 2015 verscheen er een facsimile heruitgave van de originele single, compleet met het originele '12 page comic book'.
Tijdens de kerstdagen heb ik meestal de behoefte aan wat rust. Het is druk geweest op het werk, de kinderen zijn druk geweest met de studie en dan wil je even bijtanken. Helaas gooien overvolle supermarkten en dichtgeslibde winkelstraten roet in het eten, maar het ergste vind ik de audioterreur van mensen als Mariah Carey, Michael Buble en Celine Dion. Nu is dit niets nieuws en een paar jaar geleden was ik ook al op zoek naar tegengif en speelde daarom enkele door mij geliefde ambient-tracks af op YouTube. Nu hebben ze daar een alleraardigste functie waar, op basis van jouw eigen keuzes, aanbevelingen worden gedaan (in de rechterkolom). Op die manier werd ik geattendeerd op het album 9980 van de band Connect.Ohm.
Het bleek een (vooralsnog éénmalig) samenwerkingsproject te zijn van een Japanner (Hidetoshi Koizumi) en een Fransman (Alexandre Scheffer), normaal werkend onder de namen Hybrid Leisureland respectievelijk Cell. Het album 9980 bleek van een ongekende schoonheid. De basis is verstilde, weidse, atmosferische ambient met kristalheldere tonen en zorgvuldige gemanipuleerde sequenties. Het zijn echter de subtiele texturen en effecten die worden toegevoegd die de aandacht trekken en maken dat het geheel spannend blijft (en ver weg blijft van new age of muzak). 9980 begint met Evolution 1:1 en hierin worden direct alle registers opengetrokken. Na een rustig begint de toon snel harder te worden en na een ruime minuut start een heerlijk laidback ritme de ruimte te vullen. In de loop van de acht minuten duurt komen er steeds effecten bij terwijl andere verdwijnen en treden er mooie verschuivingen op in het geluidsbeeld. Het nummer daarna, Snow Park, is wat atmosferischer van aard met een prachtige diepe baslijn. Andere hoogtepunten voor mij zijn MolenFossil, terwijl Gentle Perception doet denken aan de beste ambient van genre-icoon Brian Eno. Tracks als 9980 en Take Off (album edit) doen hier echter weinig voor onder en de laatste twee nummers, Time To Time By Time en Winter Sorrows refereren op een aangename manier naar de zogenaamde 'Early Berlin School' met artiesten als Tangerine Dream, Klaus Schulze en Ash Ra Tempel. Het geheel maakt een sterk album dat liefst als geheel wordt beluisterd. Wetende dat je deze muziek in de aanslag hebt is het minder moeilijk om de geselingen van Carey, Buble en Dion te ondergaan. Mocht je dit medicijn ook nodig hebben, weet dan dat de CD niet meer verkrijgbaar is, maar voor slechts vijf euro je het album in CD-kwaliteit kunt downloaden via Bandcamp.
In 1950 richtten Jac Holzman en Paul Rickolt het platenlabel Elektra op. In het begin concentreerde men zich op folk music, met name de contemporaine variant, en speelde daarin een rol van betekenis. Elektra had artiesten als Judy Collins en Phil Ochs onder contract, maar nam ook Josh White onder haar vleugels toen deze zonder contract zat na zijn vermelding op de McCarthy-lijst (een vroege indicatie van de tegendraadsheid van het label). In 1964 richtte men het klassieke budgetlabel Nonesuch Records op dat ook nu nog toonaangevend is. Daarnaast nam men halverwege de jaren zestig ook de eerste pop en rock acts onder contract. Daaronder zijn namen die ook nu nog tot de verbeelding spreken als Paul Butterfield Blues Band, Love, The Doors, The Stooges, MC5, Tim Buckley en Bread. In 1970 werd Elektra overgenomen door het concern dat later Warner zou gaan heten en in 1972 fuseerde het met Asylum Records tot Elektra/Asylum Records. Om het 40-jarig bestaan van Elektra in 1990 luister bij te zetten werd een concept-verzamelalbum uitgedacht waarbij de toenmalige artiesten nummers zouden coveren van vroegere Elektra/Asylum-artiesten. Dat werd het dubbelalbum Rubáiyát (Elektra's 40th Anniversary) waarop 39 covers staan. Eagles en Carly Simon zijn de enige artiesten waarvan twee nummers worden gecoverd. Het album opent met de The Cure's versie vanHello I Love You van The Doors. De band maakt zich het nummer volledig eigen zonder het origineel geweld aan te doen. The Cure en Jackson Browne zijn de enige artiesten die op het album zelf coveren maar ook gecoverd worden. In het geval van The Cure is dat Inbetween Days door John Eddie en Jackson Browne speelt zelf First Girl I Loved van The Incredible String Band terwijl zijn These Days word gecoverd door 10,000 Maniacs. Verder staan er nog vele juweeltjes op waarvan ik er een paar vermeld:
Leaders Of The New School - Mt. Airy Groove [Pieces Of A Dream]
De diversiteit is enorm en dat maakt het album mede zo aantrekkelijk. Nieuw is het album niet meer verkrijgbaar, maar tweedehands kun je het vrij goedkoop op de kop tikken via Discogs.
De titel Rubáiyát verwijst overigens naar het Arabische woord voor kwatrijn (een vierregelig vers) en dan specifiek naar die van de Perzische wiskundige, astronoom, filosoof, schrijver en dichterOmar Khayyám (1048-1131).
Een cover maken kan een riskante onderneming zijn. Als je een eigen versie maakt van een relatief onbekende song zal het nummer het op eigen kracht moeten doen. Kies je echter een bekend nummer dan zul je moeten opboksen tegen het origineel. Blijf je trouw aan de originele versie dan "heb je geen eigen ideeën", maar ga je volledig je eigen gang dan "heb je geen respect voor het origineel". Het moet dan ook een gok geweest zijn toen in 1977 in Frankrijk de producers Arthur Cobb (onder het alias Jean-Manuel de Scarano) en Howard Headburn (onder het alias Nicolas Skorsky) een groep samenstelden om een discoversie van The Animals' klassieker Don't Let Me Be Misunderstood op te nemen. Als voorman van de groep onder de naam Santa Esmeralda werd de Amerikaanse zanger (en saxofonist) Leroy Gomez gevraagd. Hij had enige tijd in de groep Tavares gespeeld en was na een Europese tournee in dit werelddeel blijven hangen. Het resultaat van hun inspanningen werd de wereldhit Don't Let Me Be Misunderstood + Esmeralda Suite die in de albumversie de gehele kant A in beslag neemt. Het is een geweldige fusie van folk, rock, latin, funk, soul en disco waarin op één of andere manier alle elementen tot hun recht komen. In de eerste drie minuten horen we de Santa Esmeralda versie van 'Don't Let Me Be Misunderstood' waarna de 'Esmeralda Suite' begint. Die duurt een minuut of vijf waarna weer teruggekeerd wordt bij 'Don't Let Me Be Misunderstood' en het nummer met een mix van beide elementen naar een mooi einde wordt gebracht. Dat het nummer nog steeds geliefd is blijkt wel uit de blijvende notering in de Top 2000 (op #1401 in 2016) van de single versie (kijk om nostalgische redenen vooral even naar deze TopPop clip). Eigenlijk is het helemaal niet zo vreemd dat de latin, funk en soul elementen zo goed bij het nummer passen. In tegenstelling tot wat de meeste mensen denken is de track geen origineel nummer van The Animals. Het is in 1964 geschreven voor en uitgevoerd door Nina Simone. In haar trage origineel van Don't Let Me Be Misunderstood is datzelfde soulgevoel al ruimschoots aanwezig. In tegenstelling tot de versie van The Animals uit 1965 werd Nina Simone's versie geen groot succes. Op kant B van het album staan drie nummers. Het start met een cover van Them (hun Gloria uit 1964), maar ondanks dat deze Gloria prima is uitgepakt weet het minder te verrassen dan de cover op kant A. De andere twee nummers zijn geschreven door de producers en de zanger zelf. You're My Everything is een wat zoetsappige ballade en is onopvallend, maar Black Pot is een leuke en afwisselende track. Maakt natuurlijk allemaal niets uit, want alles draait bij dit album om Don't Let Me Be Misunderstood + Esmeralda Suite en dat is wat mij betreft volledig terecht.