Zoeken in deze blog

zondag 31 januari 2016

#168: Jefferson Airplane - Surrealistic Pillow (1967)

Begin 2016 heeft dit muziek-blog meer weg van een necrologie-blog. Ook deze week heeft weer een icoon het tijdelijke voor het eeuwige verwisseld: Paul Kantner (1941-2016), mede-oprichter van Jefferson Airplane.

Het verhaal van Jefferson Airplane begint in 1965 als Marty Balin de Paul Kantner ontmoet. Ze besluiten een groep op te richten en vragen onder andere zangeres Signe Toly Anderson om zich bij hen te voegen. 

Na hun podiumdebuut in augustus 1965 maakten ze snel naam en al in november 1965 tekenen ze een contract bij RCA. Hun eerste album verscheen een klein jaar later: Jefferson Airplane Takes OffNa het verschijnen van dat album vonden er enkele veranderingen plaats in de samenstelling van de groep waarvan de belangrijkste de komst van Grace Slick was (Anderson kon haar familieleven niet meer met dat van de groep combineren). 

Haar krachtige stem past perfect bij die van Marty Balin en zou cruciaal blijken voor het komende succes van Jefferson Airplane. Grace Slick nam twee nummers mee van haar vorige groep (The Great Society): het door haar zwager Darby Slick geschreven Somebody To Love en het door haar zelf geschreven White Rabbit

De nummers komen terecht op het tweede Jefferson Airplane album Surrealistic Pillow. Alhoewel de tracks niet de eerste keus van de platenmaatschappij waren om als single te verschijnen zouden ze wel de doorbraak bewerkstelligen. Inmiddels zijn beide nummers onvervalste klassiekers en staan ze in bijvoorbeeld de Top 2000 en Rolling Stone's "500 Greatest Songs Of All Time".

Maar naast deze overbekende nummers staat er nog veel meer moois op het album. Opener She Has Funny Cars is een uptempo nummer met een intrigerend intro, mooie tempowisselingen en fantastische samenzang van Marty Balin en Grace Slick3/5 Of A Mile In 10 Seconds en D.C.B.A. -25 zijn vergelijkbare nummers van dezelfde kwaliteit. In de titel van het laatstgenoemde nummer verwijst "DCBA" overigens naar het gebruikte akkoordenschema en "-25" verwijst naar Lysergeenzuurdi-ethylamide (C20H25N3O), bekend als LSD-25 of simpelweg LSD.

Er staan echter niet alleen uptempo nummers op het album. Er is een akoestisch gitaar-intermezzo (Embryonic Journey) en zowel Today als Comin' Back To Me zijn prima ballads. Maar ook in de midtempo tracks My Best FriendHow Do You Feel en Plastic Fantastic Lover wordt het tempo wat teruggeschroefd. Waar de eerste twee nummers een meer akoestische inslag hebben heeft Plastic Fantastic Lover een heerlijk jankende elektrische gitaar. Het is het laatste nummer op het album en het is een geweldige afsluiter.

Als er één ding is dat Surrealistic Pillow aantoont dan is het wel dat Jefferson Airplane met recht de wegbereiders van de hele psychedelische rockscene genoemd mogen worden. Dit album is de blauwdruk geweest waarna artiesten als Janis Joplin, Grateful Dead en Quicksilver Messenger Service zouden volgen. Jefferson Airplane was ook de eerste band van de San Francisco Sound die commercieel succes had en Grace Slick mag met recht de eerste rockdiva genoemd worden. Al met al is dit album een mijlpaal in de rockhistorie.

© 2016 TTZL


Officiële website: Jefferson Airplane / Jefferson Starship
Wikipedia EN: Jefferson Airplane / Jefferson Starship / StarshipPaul Kantner
Wikipedia NL: Jefferson Airplane

zaterdag 23 januari 2016

#167: Eagles - On The Border (1974)

And another one gone, and another one gone
Another one bites the dust

Die songtekst van Queen kwam bij me op toen ik hoorde van het overlijden van Glenn Frey. Eerst al #164 en #166 en nu hij... de winter 2015/16 is niet vriendelijk voor rock-iconen.

Glenn Frey had een behoorlijk succesvolle solo-carrière, maar is natuurlijk vooral bekend van de Eagles. Hun doorbraakalbum was One Of These Nights uit 1975, maar daarvoor hadden ze al drie interessante platen gemaakt. 

Op hun eerste en tweede album gebruikten ze elementen uit de rock & roll, folk en vocale stijlen harmonieën à la The Beach Boys en The Everly Brothers. De nadruk lag toch echter vooral nog op countryOp hun derde album On The Border (1974) zou dit veranderen. 

Natuurlijk, er staan nog steeds een aantal countryrocknummers op in diverse tempi als You Never Cry Like A LoverMy ManIs It True? en Best Of My Love. En ook Ol' '55 transformeren ze in een countryrock-achtig nummer (tot ongenoegen van Tom Waits wiens origineel uit 1973 een totaal andere sfeer uitstraalt). 

Er is echter ook een andere kant aan deze plaat. De opnamen waren begonnen met de producer van de eerste twee albums, Glyn Johns, maar na twee nummers (Best of My Love en You Never Cry Like a Lover) werd hij vervangen door Bill SzymczykMet name Glenn Frey en Don Henley wilden een steviger geluid en vonden dat Glyn Johns teveel de nadruk op country en vocale harmonieën bleef leggen.

Het resultaat hiervan is al direct te horen op de albumopener Already Gone. Het intro kent een venijnig gitaargeluid dat we nog niet eerder hoorden bij de Eagles waarna er een lekkere uptempo (country)rocker volgt. James Dean volgt een vergelijkbaar stramien, inclusief gierende gitaarsolo in het intro.

Midnight Flyer neemt in de eerste helft van het nummer het beste van de twee werelden (inclusief Bernie Leadon's banjo), maar eindigt toch weer met het zwaarder aangezette geluid middels een prachtige slide-gitaarsolo van Glenn Frey

De beste nummers van het album zijn wat mij betreft On The Border en Good Day In Hell. In het titelnummer vallen alle puzzelstukjes (country, rock, vocale harmonieën) op hun plaats en creëren een heerlijke Eagles klassieker. In Good Day In Hell is Don Felder op gitaar te horen. Hij werd erbij gehaald tijdens de opnames van het album om te helpen met het verkrijgen van een steviger geluid. Nou, dat is prima gelukt op dit fantastische nummer (en op Already Gone, het andere nummer waar hij op meespeelt).

On The Border mag dan nog niet de grote doorbraak zijn geweest van de Eagles, het is wel het album dat die doorbraak ondubbelzinnig aankondigde.

© 2016 TTZL


Officiële website: Eagles / Glenn Frey
Wikipedia EN: Eagles
Wikipedia NL: Eagles
YouTube: Already Gone
YouTube: You Never Cry Like A Lover
YouTube: Midnight Flyer
YouTube: My Man
YouTube: On The Border
YouTube: James Dean
YouTube: Ol' '55
YouTube: Is It True?
YouTube: Good Day In Hell
YouTube: Best Of My Love

YouTube: Ol' '55 [Tom Waits, 1973, van 'Closing Time ']

zaterdag 16 januari 2016

#166: David Bowie - ★ (2016)

Een donderslag bij heldere hemel. Zo mag je het overlijden van David Bowie wel typeren. Zij die zeggen het te hebben zien aankomen behoren óf tot de mensen die heel dicht bij Bowie stonden óf tot de mensen die je ernstig moet wantrouwen (hallo, Ad Visser...).

Sinds zijn overlijden is totale Bowie-gekte uitgebroken. In de UK staan 19 albums en 13 singles van hem in de hitlijsten en het nieuwe album ★ ("Blackstar") komt binnen op 1. 

In Nederland is het al niet anders: ★ op 1, vier andere albums ook in de album Top 100 en 11 nummers in de single Top 100.

Voor  is wat mij betreft alle aandacht terecht. David Bowie neemt afscheid met een heel persoonlijk en sterk album. Twee nummers waren al bekend van een 10" single uit november 2014, maar komen hier in nieuwe uitvoeringen voorbij. Sue (Or In A Season Of Crime) is een nerveus, atmosferisch, uptempo nummer met hoekige ritmes en jazzy invloeden. Hetzelfde kan eigenlijk gezegd worden van 'Tis A Pity She Was A Whore en beide nummers zijn prima, maar hebben waarschijnlijk wel enkele draaibeurten nodig om aan te wennen.

Het album opent met het titelnummer . Een indrukwekkend 10 minuten durend epos (met een mooie clip) waarin diverse verwijzingen zitten naar wat zou gaan komen. Zo is er een astronautenpak met een skelet erin (Major Tom?) en zingt Bowie teksten als:


Something happened on the day he died
Spirit rose a metre and stepped aside

In the villa of Ormen stands a solitary candle
Ah-ah, ah-ah
At the centre of it all, your eyes
On the day of execution, only women kneel and smile

In het begin van het nummer domineren ingewikkelde ritmes, ijle synthesizerklanken en Bowie's breekbare stem. Ongeveer halverwege veranderd het nummer rigoureus van sfeer, maar blijven het wel twee delen van één geheel. Prachtig gedaan.

Het tweede nummer waarvoor een clip gemaakt is heet Lazarus en hierin zitten zo mogelijk nog meer verwijzingen naar zijn aanstaande verscheiden:

Look up here, I’m in heaven
I’ve got scars that can’t be seen
I’ve got drama, can’t be stolen
Everybody knows me now

Look up here, man, I’m in danger
I’ve got nothing left to lose
I’m so high it makes my brain whirl
Dropped my cell phone down below

Het is een traag, onheilszwanger nummer waarin Bowie zowel krachtig als wanhopig klinkt. De saxofoon was het eerste instrument waarmee Bowie als kind in aanraking kwam. Bijna zestig jaar later speelt dat instrument een hoofdrol op het album en zeker in Lazarus. Zowel tekstueel als muzikaal vond ik het direct het meest indrukwekkende nummer van het album en dat was nog voor ik de beklemmende clip had gezien.

Het album sluit af met drie wat meer pop-achtige nummers. De tekst van het mysterieuze Girl Loves Me heeft elementen van nadsat (fantasietaal uit de film A Clockwork Orange) en polari (een straattaal onder andere gebruikt in de homo-scene in de UK) en dat geeft een vervreemdende sfeer.

Dollar Days en I Can't Give Everything Away sluiten in stijl het album af dat met recht een prachtige zwanenzang genoemd mag worden.

© 2016 TTZL


Officiële website: David Bowie
Wikipedia EN: David Bowie
Wikipedia NL: David Bowie
YouTube:  [clip]

zondag 10 januari 2016

#165: Cliff Nobles & Co. - The Horse (1968)

Er zijn van die nummers die bijna iedereen herkent, maar waarvan slechts weinigen de titel of artiest kunnen noemen. The Horse van Cliff Nobles & Co. is zo'n nummer, maar wel één met een opmerkelijk verhaal.

The Horse is een uptempo soulnummer met vette blazers en halverwege een uitermate lekkere break. Het begon zijn bestaan als B-kant van de single Love Is All Right uit 1968 en is in feite de instrumentale versie daarvan. 

De DJ van de radio-stations draaiden echter consequent de B-kant van de single. De platen-maatschappij draaide snel de A en B kant om en het instrumentale nummer werd een een grote hit (#2 in de VS).

Cliff Nobles was de zanger van de groep en hij is dus in het geheel niet te horen op The Horse. Het zijn de blazers die de show stelen en zij zouden vanaf 1973 triomfen vieren als MFSB. Een groep van zo'n dertig muzikanten die zowel zelf platen opnamen alsook de huismuzikanten werden van het roemruchte Philadelphia International Records.

In Nederland werd The Horse ook in 1968 uitgebracht, maar het werd geen hit. Het nummer werd pas echt bekend toen Radio Veronica het ging gebruiken als achtergrondmuziek bij de aankondigingen van de "Veronica-Drive-In-Show". In 1975 werd het nummer nogmaals op single uitgebracht (met 21 jingles als B-kant!) en stond het 8 weken in de Top 40 met 12 als hoogste positie. 

© 2016 TTZL


Wikipedia EN: Cliff Nobles
Wikipedia EN: MFSB
Wikipedia NL: MFSB
YouTube: The Horse

zondag 3 januari 2016

#164: Motörhead - Motörhead (1977)

Lemmy is dood. Op 28 december 2015 kwam dat bericht naar buiten. Dat is gezien zijn leven vol drank en drugs misschien niet zo opzienbarend, maar wel de manier waarop. Het icoon van Motörhead is geveld door een extreem agressieve vorm van kanker die slechts twee dagen daarvoor was gediagnosticeerd. Vier dagen daarvoor was hij net 70 geworden. Ian Fraser "Lemmy" Kilmister, een icoon, is niet meer.

Lemmy begint zijn loopbaan in vele rockbandjes en is roadie voor Jimi Hendrix en The Nice voordat hij zich aansluit bij Hawkwind. Hij zal zo'n drie jaar bij dit Britse space-rock collectief bas spelen, zingt op hun grootste hit Silver Machine en schrijft er het nummer Motorhead. Het wordt de b-kant van een Hawkwind-single en later zal hij een umlaut toevoegen en wordt Motörhead de bandnaam van zijn nieuwe groep (nadat hij uit Hawkwind is gezet).

Met die band maakt hij opnamen voor United Artists, maar dat label wil de opnamen niet uitbrengen. Pas als Motörhead in 1979 op het Bronze label al drie succesvolle albums heeft uitgebracht komen de opname onder de titel On Parole op de markt.

Op het debuutalbum Motörhead staan nieuwe versies van vijf nummers die al voor United Artists opgenomen waren en drie nieuwe nummers. De opener is natuurlijk Motorhead (hier nog zonder umlaut geschreven) in een hardere, snellere versie dan die van Hawkwind. De bas-intro, de rollende drums, de smerige gitaar en gruizige stem van Lemmy... als je ook maar enig gevoel voor harde rockmuziek hebt kun je niet anders dan hiervoor vallen. 

De rest van kant A wordt gevuld met de uptempo rocker Vibrator en met de tracks Lost Johnny en Iron Horse/Born To Lose waarin het tempo wat omlaag gaat. Vooral dat laatste nummer is een heerlijk slepende track die ook lekker traag gezongen wordt door Lemmy.

Op kant B staat nog The Watcher van de United Artists sessies en ook dat nummer heeft weer zo'n heerlijke bas-intro. Lemmy was een opmerkelijke bassist. Hij had begin jaren zeventig de gitaar voor de bas verruild en dat kun je horen. Anders dan anderen speelde hij geen standaard baspartijen, maar bespeelde hij de bas meer als een ritme-gitaar met akkoorden en al. Hij legt het zelf even uit in dit filmpje en het is ook goed te horen in Lemmy's bas-solo's deel 1 en deel 2.

Van de drie nieuwe tracks zetten White Line Fever en Keep Us On The Road de lijn van kant A prima voort, maar het is toch vooral de fantastische afsluiter The Train Kept A-Rollin' die opvalt. 


Lemmy heeft altijd geweigerd te spreken van 'Hard Rock' of 'Heavy Metal'. Volgens hem speelde Motörhead gewoon 'Rock & Roll'. Dit nummer toont dat onomstotelijk aan. Het is namelijk een cover van een nummer van Tiny Bradshaw uit 1951. Het origineel is in de jump blues stijl, maar het nummer is ontelbare keren gecoverd en was belangrijk voor de ontwikkeling van de Rock & Roll.

'Motörhead' is niet het beste album van Motörhead. De trits Overkill (1979), Bomber (1979) en Ace Of Spades (1980) komt eerder daarvoor in aanmerking evenals het eerste live-album No Sleep 'Til Hammersmith. Maar het album Motörhead is mij zeer dierbaar en was het startsein voor één van de beste Rock & Roll bands uit de muziekgeschiedenis en alleen daarom al van grote (historische) waarde.

© 2016 TTZL


Officiële website: Motörhead
Wikipedia EN: Motörhead / Lemmy
Wikipedia NL: Motörhead / Lemmy
YouTube: Motorhead
YouTube: Vibrator
YouTube: Lost Johnny
YouTube: White Line Fever
YouTube: The Watcher
YouTube: Motorhead [Hawkwind, single b-side, 1975]
YouTube: Silver Machine [Hawkwind, single a-side, 1972]
YouTube: The Train Kept A-Rollin' [Tiny Bradshaw, single a-side, 1951]