Zoeken in deze blog

zondag 27 februari 2022

#485: Procol Harum - A Salty Dog (1969)

Eerlijk gezegd associeerde ik de deze week op 76-jarige leeftijd aan kanker overleden zanger en toetsenist Gary Brooker tot een paar jaar geleden alleen met zijn solo-hitje (No More) Fear Of Flying uit 1979 (#21 in de Top 40). Pas sinds Esoteric Recordings (een sublabel van Cherry Red Records) in 2015 startte met een prachtig heruitgaven-programma van Procol Harum albums realiseerde ik mij dat hij ook het muzikale brein achter die band was. En dat ik mij daar tot dan toe veel te weinig in had verdiept.

Procol Harum was voor mij heel lang alleen maar Conquistador, Homburg en natuurlijk A White Shade Of Pale. Toen echter de heruitgaven (ook luxe versies met veel bonusmateriaal) begonnen te verschijnen was ik na de aanschaf van het debuutalbum direct verkocht. Niet alleen de muziek is goed, ook de teksten zijn van een hoog niveau. En dan die stem van Gary Brooker. Echt ongeëvenaard! Het tweede album beviel ook prima, maar het was het derde album waar ik steil van achterover sloeg.

Bij het maken van A Salty Dog had de band voor het eerst ruim de tijd gekregen en dat is te horen. De veelzijdigheid die er van het begin inzat, heeft hier alle kans om tot volle bloei te komen. Met de prog rock als startpunt waaiert de muziek alle kanten uit, soms zelfs binnen een nummer.

Er zijn mooie ballads als All This And More en Pilgrim's Progress (met mooi toetsenwerk), maar de topper is Too Much Between Us met die weergaloos mooie zanglijn. Soul en blues duiken op in het lekker slepende Crucifiction Lane en we horen zelfs pre-WWII blues in Juicy John Pink. En in The Milk Of Human Kindness worden we getrakteerd op country rock met blues-invloeden zoals we dat kennen van The Band.

Tegenover de eerdergenoemde nummers staat dan weer Boredom dat wortels heeft in de folk music en dat (ik kan het niet anders zeggen) bij eerste beluistering erg 'lullig' overkomt. Een tamboerijn, een fluitje, een trommeltje, een xylofoon. Je hebt het gevoel rond een kampvuur te zitten bij de scouting of in een verkeerde tent verdwaald te zijn op een creatief dagje uit met kantoor. En toch, ik weet niet hoe het komt, na herhaalde beluistering ben ik steeds nieuwe dingen gaan horen waardoor ik het nummer meer ben gaan waarderen. Al weet ik nog steeds niet wat ik er nou echt van vind.

Boredom komt overigens direct na The Devil Came From Kansas, een lekker  rockende track waarop het meest smerige gitaargeluid van het hele album voorkomt. En dan is er nog Wreck Of The Hesperus waarin alle stijlen lijken samen te komen er nog klassieke strijkers bovenop gegooid worden. En wonder boven wonder werkt het ook nog.

Hoogtepunt is echter de opener van het album, het titelnummer A Salty Dog. Nog altijd krijg ik kippenvel als ik het nummer hoor. In de teksten die Keith Reed voor Procol Harum schreef zitten verwijzingen naar religie en numerologie en ze zijn meestal beeldend en vrij abstract. Mijn interpretatie van dit nummer is dat het gaat over een matroos die vertelt over de ondergang zijn schip en de daaropvolgende gang naar het hiernamaals. Hoe dan ook, muziek en tekst vullen elkaar prachtig aan en strijkers hebben niet vaak zo op hun plaats geklonken als is dit nummer. Tijdloos.

En dan de hoes. Want waarom wordt daar een, voorzichtig geformuleerd, niet al te appetijtelijke zeeman afgebeeld? De reden is dat deze afbeelding een parodie is op de producten van het tabaksmerk Player's Navy Cut. In plaats van de fris ogende jongeman op deze producten koos men voor deze tegenpool. Meer hierover op deze pagina. 

© 2022 TTZL


Fan website: Procol Harum
Wikipedia EN: Procol Harum
Wikipedia NL: Procol Harum

YouTube: A Salty Dog [album]
Spotify: A Salty Dog [album]

YouTube: A Salty Dog
YouTube: Boredom
YouTube: Juicy John Pink

YouTube: (No More) Fear Of Flying [Gary Brooker]
YouTube: Conquistador
YouTube: Homburg
Gepost door op Geen opmerkingen:

zondag 20 februari 2022

#484: Titanic - The Best Of Titanic (1975)

De ontwikkeling van de hard en prog rock in de late jaren zestig liet niet alleen sporen na in de UK en de US, maar ook bijvoorbeeld in Noorwegen. Hier werd in 1969 de band Titanic opgericht door de Noren Kenny Aas (orgel, bas), Kjell Asperud (percussie, zang) en Janne Løseth (gitaar, zang) samen met Brit John Lorck (drums). Al snel werd een andere Brit, Roy Robinson (zang), toegevoegd om de kansen op een internationale carrière te vergroten.

Om eerlijk te zijn kende ik de band alleen maar van hun Top 40 hit uit 1971 (waarover later meer) toen ik deze Best Of LP uit de tweedehands bakken viste. Het vroegste nummer dat erop staat is I See No Reason van hun zelfvernoemde debuutalbum uit 1970. Het is een acht minuten durend, downtempo nummer dat met orgelklanken begint die wel heel erg aan Procol Harum doen denken. Maar het heeft wel wat.

De single Sing Fool Sing, ook uit 1970, tapt uit een ander vaatje. Uptempo en luid en met een opvallende rol voor de mondharmonica. Zoals vaak voorkwam in deze periode brachten bands albums en singles uit zonder overlap. Bij heruitgaven van hun tweede album Sea Wolf is het nummer als bonustrack toegevoegd (zoals ook andere singles op heruitgaven van albums zijn beland). Van dat album komen ook het titelnummer Sea Wolf, dat een lekker langzame opbouw naar een heftige climax kent, en Hanging Over met fifties rock 'n' roll en boogie woogie piano-invloeden. 

Het bekendste nummer van het album is echter het instrumentale Sultana, een regelrechte Arbeidsvitaminen-klassieker die de elfde plaats in de Top 40 haalde in 1971 (en ook hoge noteringen in andere Europese hitlijsten). Het nummer stond eerst als b-kant op de Sing Fool Sing single en is overduidelijk beïnvloed door het eerste album van Santana. Opvallend genoeg brak Titanic dus door met een instrumentaal nummer terwijl men daarvoor nou juist een Engelstalige zanger en tekstschrijver erbij had gehaald!

Een b-kant van een andere single heet Santa Fé heeft eenzelfde stijl als Sultana (maar dan met vocalen) en werd ook een populaire track. Om te proberen het succes te continueren werd er nog een soortgelijk nummer opgenomen, maar Rain 2000 kon het succes niet herhalen.

Met de single Macumba keert Titanic weer terug naar het stevigere geluid, al klinken er in het refrein en de instrumentatie nog wel echo's van Sultana. Het is een voorbode van het derde album Eagle Rock uit 1973. Hiervan vinden we twee andere tracks terug op dit Best Of album, Richmond Express en One Night In Eagle Rock. Eerstgenoemde uptempo track heeft een lekker Deep Purple-achtig orgel en heerlijke drumbreak. Het andere nummer is voor mij het beste van het album. Prachtige opbouw, geweldige vocalen, opnieuw zo'n heerlijk orgelgeluid en vol afwisseling, riffs en solo's. Acht minuten genieten.

Uit 1974 is er nog de single Sliding Down Again die blues-invloeden heeft zoals we dat in diezelfde periode ook bij (opnieuw) Deep Purple horen. B-kant Rock 'N Roll Loser is een fraaie ballad die ook terugkomt op het vierde album Ballad Of A Rock 'N Roll Loser uit 1975.

Hierna zouden nog twee albums volgen, waarna Titanic in 1979 zonk. In 1991-1993 kwam Titanic nog even boven water net als van 2006-2014, maar daarna was het echt over. De bloeiperiode lag duidelijk in de periode 1970-1975 waarin de band voor originaliteit misschien een onvoldoende scoorde, maar qua uitvoering was het dik in orde. 

© 2022 TTZL


Officiële websites: Titanic [archief]
Wikipedia EN: Titanic
Wikipedia NL: Titanic

YouTube: The Best Of Titanic [playlist]
Spotify: The Best Of Titanic [playlist]

YouTube: I See No Reason
YouTube: Sing Fool Sing
YouTube: Sea Wolf
YouTube: Hanging Over
YouTube: Sultana
YouTube: Santa Fé
YouTube: Rain 2000
YouTube: Macumba
Gepost door op Geen opmerkingen:

zaterdag 12 februari 2022

#483: Horizon 222 - Through The Round Window (1992) / The Three Of Swans (1994)

Er zijn zo van die bands waar je bij toeval het bestaan van ontdekt. Voor mij is Horizon 222 zo'n geval. Midden jaren negentig had ik een abonnement op het Belgische muziekblad Gonzo Circus en daar zat altijd een CD bijgesloten. Eén keer was dat de CD Mind The Gap Volume 2 die was uitgegeven door Staalplaat (waar ik vaak even met Frans over muziek ging kletsen toen ze nog een winkel in Amsterdam hadden) ter gelegenheid van het Mind The Gap festival. 

Op de CD stonden een aantal voor mij bekende (en geliefde) artiesten als O Yuki Conjugate, Rapoon en Zoviet France (zie blog #183) met goede en exclusieve tracks, maar ook het mij onbekende Horizon 222 maakte met Psychedelic Music indruk. De titel van de track is zeer passend, want het prachtig langzaam opbouwende nummer heeft inderdaad een hypnotiserende en psychedelische sfeer. Dit smaakte naar meer!

Toen bleek dat twee leden van Zoviet France ook in Horizon 222 zaten was de aantrekkingskracht voor mij wel verklaard. Het eerste album Through The Round Window (uit 1992) staat vol met prachtige elektronica met ambient, dub en trance invloeden en dat mondt uit in heerlijke nummers Heart (Heart Of The Sun) en Quelque Minute (Don't Look Back). Het nummer Spirit Level (Lost In Space) springt er voor mij echt uit vanwege de onweerstaanbare synthesizer-riff en het de mooie manier waarop gesproken tekst er overheen wordt gelegd. 

In het jaar daarop verscheen een dubbele 12 inch met twee mixen van Spirit Level en drie nieuw tracks, waaronder het indrukwekkende Prisoner Of The Faith (Con Spiritoso) aarin onder andere samples te horen zijn die gaan over het drama in Jonestown (Guyana), het hoofdkwartier van sekteleider Jim Jones. En in het nummer A Midsummer Night's Dream (Titania Mix) laat de groep horen ook prima uit de voeten te kunnen met verstilde ambient.

In 1994 volgde een tweede album, The Three Of Swans. Dit album kent een mengeling van lange en kortere tracks die soms ook nog in elkaar overlopen. In Liberation (Om Pa Na Da) neemt Horizon 222 wederom de tijd om een sfeer neer te zetten en wordt het nummer element voor element opgebouwd. 
Sommige element komen en verdwijnen om dan later weer op te duiken, sommige zijn vrijwel doorlopend aanwezig. Alles bij elkaar zorgt dat voor een prachtige track. Het album wordt afgesloten door de trits  As You Let Go / The Last Supper (Massacre Mix) / Illuminum (The One True Name). In dit drieluik zit eigenlijk alles. De experimentele kant, de ijle en atmosferische ambient, de dub en de trance. Het maakt The Three Of Swans net zo'n goed album als Through The Round Window.

Hierna volgden nog enige (soms exclusieve) tracks op verzamelalbums zoals het eerder genoemde Psychedelic Music, maar na 1995 was het helaas over. Horizon 222 heeft dan ook een kleine discografie, maar wel één van hoge kwaliteit.

© 2022 TTZL




Gepost door op Geen opmerkingen:

zaterdag 5 februari 2022

#482: Mel Brooks - To Be Or Not To Be (The Hitler Rap) Pts. 1&2 (1983)

Alsof het zo moest zijn kwam ik bij toeval een 12 inch maxisingle in mijn platenkast tegen van de Amerikaanse acteur, komiek en filmmaker Mel Brooks. Het is namelijk een single die stof tot nadenken geeft in deze tijden waarin 'woke' het magische toverwoord van de prinsjes en prinsesjes van politieke correctheid (aka social justice warriors) is geworden.

Ik vraag mij oprecht af of Brooks in 2022 nog steeds een nummer als To Be Or Not To Be (The Hitler Rap) zou kunnen uitbrengen. Natuurlijk, ook in 1983 waren er geluiden van afkeuring, maar die waren in discussies over slechte smaak of morele verontwaardiging. Vandaag de dag zou Brooks echter subiet 'gecancelled' worden. Kijk naar de filmclip (eventueel met de songteksten in beeld, maar minder goed geluid) en oordeel zelf.

Het nummer komt uit Brooks' film To Be Or Not To Be uit 1983 (een remake van de gelijknamige film uit 1942) die speelt aan het begin van WW2 als de familie van een Poolse acteur samen met het Poolse verzet een theatergezelschap helpen te vluchten. En het was niet de eerste keer dat Brooks op deze manier van zich liet horen. 

Al in de vroege jaren zestig speelde hij met het onconventionele idee om een 'musical comedy' te maken over Adolf Hitler. De grote namen uit de filmindustrie wilden zich hier vanzelfsprekend niet aan wagen, maar met enkele kleinere spelers lukte het wel en eind 1967 verscheen de film The Producers. 

De film werd alleen aanvankelijk alleen in filmhuizen vertoont, maar na het winnen van de Oscar voor Best Original Screenplay werd de film alsnog een succes (en een toneelversie zou later twaalf Tony Awards winnen). De filmclip Springtime For Hitler (I) / Heil Myself / (II) illustreert goed waarom de grote studio's er niet aan durfden. En ook in Brooks' film History of the World: Part I uit 1982 neemt hij met Hitler On Ice een absurdistisch voorschot op The Hitler Rap.

De reden waarom Mel Brooks vrij makkelijk wegkwam met bovenstaande grappen en grollen zal er vooral mee te maken hebben dat hij zelf Joods is. Het wordt toch altijd eerder geaccepteerd als je grappen over of ten koste van 'jezelf'  maakt dan dat een 'ander' dat doet. Hetzelfde zien we ook bijvoorbeeld bij Woody Allen, een andere grote Joodse filmmaker, al is diens werk intellectueler van aard waar Brooks' werk soms eerder de kant van de platte klucht opgaat. 

En af en toe slaat Brooks te ver door en vind ik het niet echt leuk meer en zullen sommige het mogelijk zelfs als kwetsend of beledigend ervaren, maar zoals Mark Rutte in november 2020 zei: “Niemand heeft het recht om niet beledigd te worden. Zonder de vrijheid van meningsuiting en de onbelemmerde uitwisseling van opvattingen stokt onze vooruitgang, stokt onze samenleving”. 

© 2022 TTZL
YouTube: To Be Or Not To Be (The Hitler Rap) [video met songteksten]

YouTube: Hitler On Ice [video]
Gepost door op Geen opmerkingen:
Abonneren op: Posts (Atom)