In 1956 werd de science fiction film Forbidden Planet uitgebracht door MGM. De film heeft een enorme invloed gehad op het genre omdat er een aantal dingen voor het eerst in voorkwamen.
Zo is er voor het eerst een door mensen gebouwd ruimtevaartuig te zien dat sneller kan dan het licht, is het de eerste film die zich volledig in de ruimte afspeelt en is de robot Robby een persoonlijkheid in plaats van een decoratief tinnen mannetje.
Meest belangrijk voor dit blog is echter de filmmuziek. Deze film was de eerste rolprent met volledig elektronische muziek. Hiervoor is het echtpaar Louis & Bebe Barron verantwoordelijk. Zij kregen van een neef, die bij de Minnesota Mining and Manufacturing Company (beter bekend als 3M) werkte, in 1947 een bandrecorder als huwelijkscadeau. Al snel experimenteerden zij volop hiermee en werkten begin jaren vijftig bijvoorbeeld mee aan de korte film Bells of Atlantis (van filmmaker Ian Hugo naar een tekst van Anaïs Nin) en het werk Williams Mix van experimenteel componist John Cage.
Een toevallige ontmoeting met MGM producer Dore Schary leidde ertoe dat de Louis & Bebe gevraagd werden om de geluidseffecten voor de film Forbidden Planet te maken met hun zelf gebouwde circuits, filters en oscillatoren. Ze pionierden met tape loops en aangezien ze opnamen maakten van dichters en schrijvers en dit uitbrachten hebben ze ook aan de wieg gestaan van het audioboek. Uiteindelijk beviel hun werk de studio zo goed dat ze de hele score voor de film mochten verzorgen.
Het resultaat is een geluidstrack van de film waarin de grens tussen geluidseffecten en filmmuziek vervaagt. Het bioscooppubliek zag niet alleen een film die anders was dan alles wat ze ooit hadden gezien, ook de muziek was iets volslagen nieuws. Sterker, volgens de vakbond van musici was het geen muziek omdat Louis & Bebe geen instrumenten bespeelden (en ze geen lid waren van de muzikantenvakbond). Daarom staat in de titels vermeld dat Louis & Bebe Barron verantwoordelijk zijn voor 'electronic tonalities' en konden ze niet in aanmerking komen voor een Oscar-nominatie.
Luister naar de onderstaande voorbeelden uit de soundtrack en verbaas je erover dat dit gemaakt is voordat de synthesizer werd uitgevonden. Voordat alles wat je nu weet van elektronische muziek überhaupt bestond:
Vanwege het afwijkende karakter van de muziek besloot MGM om de soundtrack van de film niet uit te brengen. Pas in 1976 werd er voor het eerst een LP uitgegeven met de filmmuziek. Twintig jaar lang kon je de muziek van Forbidden Planet alleen horen als je de film in de bioscoop of op TV zag. Wie weet hoe beroemd Louis & Bebe Barron waren geworden als de LP al in 1956 was uitgebracht. MGM besloot echter om alleen een georkestreerde versie van de Main Title uit te brengen, gespeeld door David Rose And His Orchestra.
Ondanks dat Louis en Bebe al in 1970 scheidden, bleven ze wel samenwerken tot aan Louis' dood in 1989. Daarna componeerde Bebe lange tijd niet meer, maar in 2000 maakte ze toch nog Mixed Emotions dat sterk refereert aan Forbidden Planet. In 2008 overleed ook Bebe.
© 2018 TTZL
Wikipedia EN: Louis & Bebe Barron
YouTube: Forbidden Planet (Main Title)
YouTube: A Shangri-La In The Desert / Garden With A Cuddly Tiger
YouTube: Graveyard / A Night With Two Moon
YouTube: Love At The Swimming Hole
YouTube: Ancient Krell Music
YouTube: Krell Shuttle Ride And Power Station
YouTube: Battle With The Invisible Monster
YouTube: The Homecoming
YouTube: Bells of Atlantis [Ian Hugo]
YouTube: Williams Mix [John Cage]
YouTube: Forbidden Planet (Main Title) [David Rose And His Orchestra]
YouTube: Mixed Emotions [Bebe Barron]
Eén van Nederlands meest onderschatte zangers en liedjesschrijvers is Alexander Curly. Hij werd in 1946 geboren als Harm Breemer en werkte aan het begin van zijn carrière als steward bij KLM.
Daarnaast speelde hij in lokale Kennemerlandse bands als The Damiates en The Maestro's en nam als het duo Budhi een single op. In 1972 ging hij solo en scoorde direct een nummer 1 hit met het door hem zelf geschreven I'll Never Drink Again.
Hij kon het succes niet herhalen en na een flink aantal Engelstalige singles kwam hij in 1975 met een Nederlandstalig album: Vette Jus & Boerenjongens. Dit album leverde hem weer een nummer 1 hit op met het nummer Guus, een verhaal over een boer die bezwijkt voor de verleidingen van de stad. Ook Aggesus, de tweede single van het album over een Turkse gastarbeider, werd een flinke hit.
Deze wat cabareteske nummers bepalen voor veel mensen het beeld van Alexander Curly. Toch vertellen ze slechts een klein deel van het verhaal en staan er op het album ook heel andere nummers.
Zo gaat Ben Jij Dat Moeder over een student die na een LSD-trip een stukje gaat vliegen en is Freek het trieste relaas over slecht aflopende pesterijen van een geestelijk beperkte dorpsgenoot.
Dan zijn er de mooie melancholische vertellingen Opoe en Bennie over respectievelijk ouderdom en jeugd en We Moeten Begrijpen is een protest tegen overconsumptie en milieuvervuiling (en nog steeds actueel!).
Er staan ook iets minder zwaarmoedige tracks op zoals Stewardess waarin hij zijn ervaringen bij de KLM in perspectief zet. En in Regen gaat hij met zijn lief nou juist eens wél naar buiten in de nattigheid.
Het hoogtepunt van het album is wat mij betreft de dertien minuten durende afsluiter Jan-Jantjes-Janssen waarin zowel de muziek als de tekst alle kanten opschiet. Soms heel langzaam en zacht, dan weer uptempo met gierende gitaar en het aantal onderwerpen dat als in een stream of consciousness langskomt lijkt schier eindeloos. Het is poëtisch en bijtend tegelijk en heel apart.
Voor het album Vette Jus & Boerenjongens won Curly de Zilveren Harp in 1976. Zijn drie daarop volgende albums deden het een stuk minder goed, waaronder Zilverdael dat op J.R.R. Tolkien's In De Ban Van De Ring en Richard Adams' Waterschapsheuvel gebaseerd is.
Pas in 1981 had hij weer een hit met Hollanders. Deze clip laat zien dat hij hiermee optrad in programma's met Nederlandstalige muziek en men vrolijk en trots met Nederlandse vlaggetjes zat te zwaaien terwijl Curly teksten zong als:
Wilt u een Lolita of een strenge meesteres
We hebben Katja, Linda, Kees en Marty
Wilt u van 2 boys of van 2 dames les
Bureau Venus zorgt voor elk geslaagde party
Ook de voetbalversie van Hollanders werd een succes. Curly werkte ook nog mee aan de satirische tv-serie Hollanders die werd uitgezonden door Veronica van 1983 tot 1985.
Midden jaren tachtig trok Alexander Curly zich terug uit de mediawereld en in 2012 overleed hij aan de gevolgen van prostaatkanker.
© 2018 TTZL
Wikipedia NL: Alexander Curly
YouTube: Guus
YouTube: Ben Jij Dat Moeder
YouTube: Freek
YouTube: Opoe
YouTube: Stewardess
YouTube: Bennie
YouTube: Aggesus
YouTube: Regen
YouTube: We Moeten Begrijpen
YouTube: Jan-Jantjes-Janssen
YouTube: I'll Never Drink Again [clip]
YouTube: Hollanders [clip]
YouTube: Hollanders (voetbalversie) [clip]
YouTube: Hollanders [tv serie]
Op 25 mei 1973 verscheen het eerste album op het nieuwe Britse label Virgin Records: Tubular Bells van Mike Oldfield. Eigenlijk bracht het label op dezelfde dag nog twee albums uit (Flying Teapot van Gong en Manor Live van Steve York's Camelo Pardalis), maar omdat Oldfield's album catalogusnummer V2001 kreeg (en de anderen respectievelijk V2002 en V2003) wordt Tubular Bells gezien als het eerste album van het label.
Mike Oldfield groeide op in een getroebleerd gezin en stortte zich mede daarom fanatiek op het leren gitaarspelen. Vanaf zijn twaalfde trad hij op in folkclubs en op zijn zeventiende was hij de basgitarist van Kevin Ayers And The Whole World. Tijdens de ochtenden voor de opnamesessies bekwaamde hij zichzelf in het spelen van allerlei instrumenten die in de studio stonden. Na het uiteen vallen van die band in 1971 begon Oldfield te experimenteren met multi-track opnamen van de muziek die hij in zijn hoofd had.
Toen hij daarna in de band van Arthur Louis zat namen ze een album op in The Manor Studio, een studio die op dat moment nog werd opgebouwd door een jonge Richard Branson. Oldfield liet zijn demo's horen aan het productieteam van The Manor en zij zouden ze laten horen aan Branson.
Oldfield probeerde ondertussen platenmaatschappijen geïnteresseerd te krijgen in zijn demo's, maar men zag geen verkoopkansen voor zijn instrumentale muziek. Branson zag er wel wat in en nodigde Oldfield uit om in The Manor op te nemen. En aangezien Branson net zo weinig succes had in het slijten van de opnames aan platenmaatschappijen als Oldfield, werden Branson's plannen voor een eigen label verwezenlijkt en verscheen Tubular Bells op Virgin Records.
Tubular Bells (Part One & Part Two) is een ongelofelijke prestatie van een negentienjarige Oldfield. Alles is door hem geschreven en ook bijna alles is door hem ingespeeld. De delicate opbouw, de afwisseling van instrumenten, tempi en dynamiek en de aparte sfeer weten na 45 jaar nog altijd te boeien.
Sommige passages vallen op. Zo is er in Part One de heerlijk klinkende vervormde gitaar (vanaf 6:07 en 14:07), het mooie haast sacrale stuk in Part Two (vanaf 33:22) dat direct gevolgd wordt door misschien wel het meest aparte gedeelte, dat bekend staat als Piltdown Man (vanaf 37:10).
Het verhaal wil dat de opnamen voor Part Two bijna gereed waren maar dat Oldfield 'nog iets miste'. Richard Branson werd ongeduldig, wilde het album uitbrengen en zette Oldfield onder druk. Ook vroeg hij om tekst bij één van de delen zodat hij een single zou kunnen uitbrengen. Oldfield werd kwaad, bezoop zich, nam een technicus mee naar de studio en nam tien minuten wild geschreeuw op. De technicus had het op een hogere snelheid dan normaal opgenomen en bij het afspelen op de gewone snelheid kregen ze het holbewonergeluid dat nu te horen is in Piltdown Man.
De meest karakteristieke delen zijn echter de eerste drie minuten van Tubular Bells (gebruikt als thema voor de succesvolle horrorfilm The Exorcist, ook uit 1973) en het einde van Part One (vanaf 19:45), waarin Vivian Stanshall de instrumenten introduceert. Oldfield was een fan van het nummer The Intro & The Outro van de Bonzo Dog Doo-Dah Band, waarop Stanshall iets soortgelijks doet. Toen bleek dat Stanshall ook in The Manor was om een album op te nemen, vroeg Oldfield hem om de aankondigingen in te spreken.
Het album was niet direct een groot succes, maar na The Exorcist kwam het grote succes alsnog en tot op de dag van vandaag is het album een klassieker waarvan de verkoop nog altijd doorgaat.
© 2018 TTZL
Officiële website: Mike Oldfield
Wikipedia EN: Mike Oldfield
Wikipedia NL: Mike Oldfield
YouTube: Tubular Bells (Part One & Part Two)
YouTube: The Intro & The Outro [Bonzo Dog Doo-Dah Band]
In 2007 verscheen de sci-fi/family film The Last Mimzy. Ik heb hem niet gezien, maar afgaand op de recensies en de trailer lijkt het een aardige speelfilm, maar geen meesterwerk. Opvallend is wel de bijdrage van Roger Waters, één van de oprichters van Pink Floyd.
De filmmuziek is gemaakt door de bekende soundtrack-componist Howard Shore (o.a. The Lord Of The Rings) en hij heeft samen met Roger Waters een track gemaakt die zowel in de film te horen is als tijdens de aftiteling.
De film gaat over twee kinderen die een geheimzinnig kistje vinden met allerlei artikelen. Al snel na het openen van het kistje beginnen de kinderen allerlei speciale gaven te ontwikkelen. Waters heeft getracht de sfeer van de film te vangen en zegt hierover: "Ik denk dat we samen een nummer hebben bedacht dat de thema's van de film vastlegt, de botsing tussen de beste en slechtste instincten van de mensheid en hoe de onschuld van een kind doorslaggevend kan zijn."
Ze zijn daarin volgens mij geslaagd, al vergt het wel enige inspanning van de luisteraar. Hello (I Love You) is een song die je in eerste instantie niet direct bij je kladden pakt, maar na enige luisterbeurten kruipt hij onder je huid. Het nummer doet erg Pink Floyd-achtig aan en citeert uit en refereert aan met name The Dark Side Of The Moon en The Wall, maar ook elementen van de albums uit de vroege jaren zeventig hoor je terug.
Er zijn twee versies van het nummer. De hiervoor aangehaalde 'radio edit' waarvoor een clip is gemaakt en een 'album version' die bijna twee minuten langer is. Met name die versie van Hello (I Love You) vind ik erg goed. Het instrumentale middenstuk is flink uitgebreid en dat versterkt de sfeer enorm.
Naast de reguliere CD- en download-versies van de single is er door het in vinyl gespecialiseerde Tonefloat-label uit Rotterdam ook een tot duizend exemplaren gelimiteerde versie op transparant vinyl uitgebracht waarvan ik er gelukkig één heb kunnen bemachtigen.
© 2018 TTZL
Officiële website: Roger Waters
Wikipedia EN: Roger Waters
Wikipedia NL: Roger Waters
YouTube: Hello (I Love You) [radio edit/clip]
YouTube: Hello (I Love You) [album version]
In 1956 werd de science fiction film Forbidden Planet uitgebracht door MGM. De film heeft een enorme invloed gehad op het genre omdat er een aantal dingen voor het eerst in voorkwamen. 
