Zoeken in deze blog

zondag 27 oktober 2013

#51: Klaus Schulze - Timewind (1975)

Het is te danken aan de muziekdocent op de middelbare school van mijn broer dat ik in 1975 of 1976 voor het eerst in aanraking kwam met de muziek van Klaus Schulze. Ik zal een jaar of tien geweest zijn toen mijn broer het album Timewind kocht omdat hij het gehoord had in de muziekles. En ik vond het natuurlijk meteen GEWELDIG..... Nou, nee. Ik vond dat er in de twee nummers van ieder ongeveer een half uur maar bitter weinig gebeurde, wat natuurlijk niet gek is voor een tienjarige wiens referentiekader tot dan toe voornamelijk TOPPOP was. En toch intrigeerde het album, want ik draaide het toch regelmatig en gaf mezelf zo de kans er aan te wennen. 

In de jaren zestig en begin jaren zeventig speelde Klaus Schulze bas, gitaar en/of drums in een aantal groepen waarvan de bekendste Tangerine Dream en Ash Ra Tempel zijn. In 1971 besloot hij zich op een solo-carrière te richten in de elektronische muziek en in 1972 bracht hij zijn eerste solo-album uit, Irrlicht. Het was de tijd waarin de elektronische muziek nog in de kinderschoenen stond. Op zijn eerste twee albums werkte hij nog met 'gewone' elektronische orgels waarvan hij het geluid bewerkte. Pas vanaf zijn derde album deden echte synthesizers hun intrede (synthesizers waren pas een paar jaar verkrijgbaar, met name door de uitvinder Robert Moog).

Klaus Schulze's vijfde album Timewind is ook nog met redelijk primitieve middelen opgenomen. Het is het laatste album uit zijn 'thuisstudio' (een mooie term voor een geluiddicht gemaakte oude kapperszaak in Berlijn). Door de beperkte opnamemogelijkheden is dit album nog 'live' opgenomen op twee sporen. Alle effecten moesten vooraf worden geprepareerd en klaargezet om tijdens de opname er live te worden ingemixt (als je de opnamen nu terughoort kun je je dat bijna niet voorstellen). Als het fout ging of als hij niet tevreden was dan moest de hele opname integraal over. Hierdoor bestaan er van die vroege stukken ook vaak meerdere versies. 

Kant A van het album heet Bayreuth Return en ontwikkelt zich zeer langzaam gedurende het halve uur dat de track duurt. In de eerste acht minuten rollen golven geluid rustig over elkaar heen tot aan een rustige climax in minuut negen. Daarna wisselen rustiger passages af met intensere delen tot aan de echte climax in minuut dertig. Vooral op de koptelefoon valt op hoe fout ik zat op tienjarige leeftijd. Er gebeurt namelijk ontzettend veel en dat kun je horen als je jezelf daarvoor de gelegenheid geeft.

Op kant B staat de track Wahnfried 1883 (beide titels zijn een verwijzing naar Klaus Schulze's grote held, Richard Wagner). Deze track is iets lyrischer en bombastischer van toon. Er zijn minder ritmische elementen aanwezig, maar qua sfeer absoluut passend bij kant A. 

Timewind neemt in het omvangrijke oeuvre* van Klaus Schulze een aparte plek in om een aantal redenen. Zo kreeg hij er in Frankrijk de Grand Prix du Disque van de L'Académie Charles Cros voor. De aandacht die dit genereerde sorteerde in hogere verkoopcijfers en daardoor kon hij zich betere apparatuur en een echte opnamestudio veroorloven. Daarnaast was Timewind in de Verenigde Staten lange tijd het enige verkrijgbare album van Klaus Schulze. Daardoor kreeg het album daar een soort mythische status. 

De afgelopen jaren zijn veel albums van Klaus Schulze heruitgegeven met bonustracks. Ook van Timewind verscheen zo'n editie met drie bonustracks op een tweede CD: Echoes Of Time [bonus track]Solar Wind [bonus track] en Windy Times [bonus track]. De eerste twee zijn andere takes van de track Bayreuth Return uit de opnamesessies voor Timewind. De derde track is een nummer uit 2000, gemaakt als een soort Timewind-remake.

* ca. 150 solo-albums, albums in box-sets en samenwerkingen met andere artiesten 

© 2013 TTZL


Officiële website: Klaus Schulze

Wikipedia EN: Klaus Schulze
Wikipedia NL: Klaus Schulze
Youtube: Bayreuth Return
Youtube: Wahnfried 1883
Youtube: Echoes Of Time [bonus track]
Youtube: Solar Wind [bonus track]
Youtube: Windy Times [bonus track]

Geen opmerkingen:

Een reactie posten