Zoeken in deze blog

zondag 12 november 2023

#574: Jan Garbarek / The Hilliard Ensemble – Officium (1994)

Ik ben niet zo van het in hokjes stoppen, ook niet met muziek. Genre-aanduidingen kunnen behulpzaam zijn, maar zijn vaker een last. Soms is het ook zo goed als onmogelijk om ergens een label op te plakken. Dat geldt zeker voor de samenwerking van de Noorse saxofonist Jan Garbarek en The Hilliard Ensemble uit Groot-Brittannië. 

Dit wonderlijke album is ontsproten aan het brein van ECM Records labelbaas Manfred Eichner. Hij reed met zijn auto door de lavavelden van IJsland terwijl hij naar vocale muziek luisterde van de Spaanse, middeleeuwse componist Cristóbal de Morales. Hij plaatste dit naast een saxofoonsolo van Jan Garbarek en vroeg zich af of dit zou werken als muziek voor een film waar hij aan werkte. 

Al snel bleek dat het idee veel meer potentie had dan als achtergrondmuziek bij een film. Het samenbrengen van twee artiesten uit zijn stal bleek een gouden greep. Het was ook geen vreemd project voor Eichner, want het reguliere ECM label staat dan wel primair bekend als avontuurlijk jazz-label, maar met de ECM New Series verkent hij de uithoeken van het muzikale spectrum.

The Hilliard Ensemble bestond van 1973 tot in 2014 en bracht voornamelijk vroege, vocale muziek (ca. 500 tot 1600). Daarnaast was werkte de groep vaak samen met hedendaagse componist (en ECM-labelgenoot) Arvo Pärt en brachten zij ook werk van tijdgenoten als John Cage en Gavin BryarsJan Garbarek is een veelzijdig saxofonist die met een schier oneindige lijst van muzikanten heeft samengewerkt, naast zijn solowerk.

De muzikanten spreken zelf van een niet te classificeren geheel dat op een heel natuurlijke wijze tot stand kwam. Gebruik makend van de prachtige galm in de kapel van het St. Gerold klooster in Oostenrijk is een prachtige samensmelting te horen van vroege, vocale muziek en jazz-achtige saxofoonimprovisaties en dat leidt tot een geheel nieuw amalgaan van klanken. 

Individuele nummers aanwijzen heeft in dit geval niet zoveel zin, je moet naar mijn mening het gehele album ondergaan. Om toch een idee te krijgen van het album zou je naar Parce Mihi Domine of Sanctus kunnen luisteren. 

Het album werd een onverwachte hit en verkocht wereldwijd honderdduizenden exemplaren en is tot op de dag van vandaag populair. Er verschenen nog drie samenwerkingen (Mnemosyne, Officium Novum en Remember Me, My Dear), maar deze hadden niet de impact en het succes van Officium.

© 2023 TTZL

Officiële website: Jan Garbarek / The Hilliard Ensemble [archief]
Wikipedia NL: Jan Garbarek / The Hilliard Ensemble
Wikipedia EN: Jan Garbarek / The Hilliard Ensemble

YouTube: Officium [album]
Spotify: Officium [album]

YouTube: Sanctus


Geen opmerkingen:

Een reactie posten