Ineens ben ik aangeland bij blog #600 en zoals vaker* reserveer ik zo'n mooi rond getal voor mijn all-time-favourite: Frank Zappa. Voor de gelegenheidheid ga ik terug naar Sheik Yerbouti, het dubbelalbum uit 1979 waar mijn fascinatie voor Zappa mee begon.
De plaat is een mix van studio- en live-opnamen en bevat Dancin' Fool, zijn enige nummer dat de Tipparade van de Top 40 bereikte en van 2000 tot en met 2021 stand wist te houden in de Top 2000.
Tekstueel is Zappa erg op dreef op Sheik Yerbouti en dat horen we direct in de album-opener I Have Been In You. Dat lijkt op het eerste gehoor een expliciet en misschien zelfs wel vrouwonvriendelijk nummer over sex, maar het is daarbij goed de context te kennen. Peter Frampton had namelijk in 1977 een hit gehad met het nummer I'm In You (van het gelijknamige album) en had daarmee de transitie gemaakt van serieuze rockartiest naar tieneridool.
Zappa steekt daar de draak mee (en met de dubbele betekenis van de titel). Op de live-bloemlezing You Can't Do That On Stage Anymore, Vol. 6 doet hij zijn verbazing over Frampton's nummer uit de doeken in Is That Guy Kidding Kidding Or What? en I Have Been In You (live).
Een ander fameus (en scabreus) nummer is Bobby Brown, waarin hij de American Dream en U.S. high school cultuur op de hak neemt. Dancin' Fool past ook in dit rijtje, want in het nummer drijft hij de spot met de disco-beweging en dan vooral met het uiterlijk vertoon daarbinnen (en de albumtitel is natuurlijk een woordspeling op Shake Your Booty van KC And The Sunshine Band). Ondertussen horen we op muzikaal vlak een nummer met onvoorstelbaar veel tempo-, dynamiek- en stijlwisselingen.
En zo is er ook op muzikaal vlak veel te genieten. Naast de gitaargedreven instrumentale nummers Rat Tomago en The Sheik Yerbouti Tango is er het bas-extravaganza Rubber Shirt. Er zijn echter ook genoeg traditionele songstructuren te horen in tracks als Jones Crusher, Wild Love en het machtig mooie City Of Tiny Lites.
De afsluiter is het trage, ruim twaalf minuten durende Yo Mama, waarin alle hiervoor genoemde elementen langskomen. De lange gitaarsolo in dit nummer is misschien wel het hoogtepunt van het album.
Dan nog even iets over de ontstaansgeschiedenis van delen van dit album. Sheik Yerbouti verscheen in maart 1979, precies twee jaar nadat Zappa vier albums had afgeleverd bij Warner Bros. om in één keer aan zijn contractuele verplichtingen te voldoen (hij wilde weg bij die maatschappij). Warner was volgens het contract verplicht te betalen en de albums vrijwel direct uit te brengen, maar deed dat niet.
Een lang voortslepende rechtszaak volgde en Warner bracht het materiaal uit zonder medewerking van Zappa, waardoor hij geen invloed had op bijvoorbeeld de hoesontwerpen en de uiteindelijke klankkleur van het dubbel-album Zappa In New York (1978) en de albums Studio Tan (1978), Sleep Dirt (1979) en Orchestral Favorites (1979), in totaal dus vijf LP's.
Onderwijl had Zappa van het materiaal een nieuwe 4LP-set samengesteld en hij noemde die Läther. Zappa probeerde eind 1977 die set via andere maatschappijen uitgebracht te krijgen, maar daar stak Warner dan weer een stokje voor. Uiteindelijk liet hij de gehele 4LP-set integraal uitzenden via radiostation KROQ-FM wat natuurljk leidde tot talrijke bootlegs van het materiaal dat Warner nog moest uitbrengen.
Er was veel overlap tussen de vijf LP's bij Warner en de Läther-set, maar er is ook materiaal op beide sets dat uniek is voor die set. Läther bleef onuitgebracht tot 1996 en Zappa gebruikte de unieke nummers van Läther dan maar op nieuwe albums. En zo komt het dat er ook op Sheik Yerbouti nummers staan die hun oorsprong hebben op Läther en die we dus in 1996 ineens terugvonden op die 3CD-box.
* #1, #100, #301, #400, #435, #500, #511
© 2024 TTZL
Geen opmerkingen:
Een reactie posten