TTZL Muziekblog: #602: Iron Butterfly - Unconscious Power: An Anthology 1967-1971 (2020)

Stel, je bent toetsenist en zanger van een beginnend bandje in San Diego en je hebt een idee voor een nieuw nummer. Dan wil je dat graag snel vastleggen. Dus je vraagt de drummer om de teksten die je zingt op te schrijven terwijl je het nummer voor hem speelt. Klinkt logisch tot zover, toch?

Het wordt wat problematischer als je dat doet terwijl je die avond al meer dan vier liter wijn hebt gedronken. Dan wordt je wat minder goed verstaanbaar en zing je "In The Garden Of Eden", maar verstaat je drummer het als "In-A-Gadda-Da-Vida" (of zoiets).

Dat is de ontstaansgeschiedenis van de titel van het bekendste nummer van Iron Butterfly, een band die sinds 1966 bestaat en waarvan de lijst met (voormalige) bandleden leest als het telefoonboek van een middelgrote stad.

De deze week op 78-jarige leeftijd overleden toetsenist/zanger Doug Ingle en drummer Ron Bushy vormden echter de kern tijdens de hoogtijdagen van 1966 tot 1971, samen met gitarist Erik Brann en bassist Lee Dorman, op de meeste albums in de box Unconscious Power: An Anthology 1967-1971.

Op het debuutalbum Heavy (uit januari 1968) is direct de Iron Butterfly kenmerkende mix van acid rock, psychedelic rock en hard rock (maar ook de blues rock is nooit ver weg) te horen in nummers als Unconscious Power en You Can't Win, maar er staan ook mindere nummers als So-Lo op.

Het blijkt de opmaat naar het sterke tweede album dat slechts vijf maanden later verschijnt: In-A-Gadda-Da-Vida. Hierop staat natuurlijk het titelnummer in een B-kant vullende, zeventien minuten durende versie en op de box staat ook de single versie die in een paar landen een hit werd en in Nederland de top 10 haalde. De A-kant is echter ook heel goed (Most Anything You Want, Are You Happy) en maakt dit tot een heel sterk album.

Op het derde album Ball (uit januari 1969) ligt de focus op kortere, melodieuze nummers met minder excessen. Dit leidt tot sterke tracks als Soul Experience, Real Fright en Belda-Beast, maar het geheel heeft niet de impact van het vorige album.

De officiële uitgave van live-opnamen van een rockgroep was begin jaren zeventig niet zo heel gewoon, dus we zijn blij met het prima (zowel qua spel als geluidskwaliteit) Live album uit april 1970 (In The Time Of Our Lives, Filled With Fear).

Als laatste studio-album is Metamorphosis (uit augustus 1970) opgenomen in de box. Op deze plaat is Brann is vervangen door gitaristen Mike Pinera en Larry Reinhardt. Op het album slaat Ingle nieuwe wegen in, door een meer gelaagde productie en het gebruik van invloeden uit andere genres (Shady Lady, Best Years Of Our Lives). Alhoewel interessant, levert het niet direct een heel sterk album op, al is de single Easy Rider (Let The Wind Pay The Way) ouderwets goed.

In 2011 verscheen Fillmore East 1968, een dubbel-CD met live-opnamen, en het is mooi dat deze is toegevoegd aan de box. Het is een prima set, maar de naam Iron Butterfly zal toch voor altijd synoniem blijven met dat ene nummer (en album): In-A-Gadda-Da-Vida. Het is een ware klassieker, getuige ook de doorlopende, hoge notering in de Top 2000 (zie ook blog #373). En als je dan ook nog prominent voorkomt in een aflevering van The Simpsons heb je het wel helemaal gemaakt!